Chiều ngày 27/4/2021, tại tỉnh Vĩnh Phúc, Tòa án nhân dân tối cao tổ chức Hội thảo “Công tác phát triển án lệ”, PGS.TS Nguyễn Hòa Bình, Uỷ viên Bộ Chính trị, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, chủ trì Hội thảo; Đồng chủ trì Hội thảo có TS. Nguyễn Trí Tuệ, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.

Hội thảo thu hút gần 130 đại biểu gồm các thành viên Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, các chuyên gia, nhà khoa học, Thẩm phán, đại diện cơ quan, bộ, ngành trung ương, các tổ chức quốc tế gồm JICA, KOICA và đại diện của các cơ quan báo chí.
Tại Hội thảo, Tòa án nhân dân tối cao đã tiến hành sơ kết, đánh giá kết quả đạt được trong 05 năm thực hiện công tác phát triển án lệ 2016-2021 của Tòa án nhân dân tối cao; chỉ ra những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ và đưa ra định hướng phát triển án lệ giai đoạn 2021-2030.

Trong những năm vừa qua, Tòa án nhân dân tối cao đặc biệt quan tâm đến công tác phát triển án lệ để các Tòa án nghiên cứu, áp dụng trong xét xử. Kể từ khi ban hành Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐTP ngày 28/10/2015 về quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ đến nay, Tòa án nhân dân tối cao đã công bố được 43 án lệ, trong đó có 07 án lệ về hình sự, 23 án lệ về dân sự, 08 án lệ về kinh doanh, thương mại, 01 án lệ về lao động, 02 án lệ về tố tụng dân sự, 02 án lệ về tố tụng hành chính. Quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ cũng được nghiên cứu, đổi mới, thể hiện qua việc Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ban hành Nghị quyết số 04/2019/NQ-HĐTP ngày 18/6/2019 thay thế Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐTP, trong đó bổ sung quy trình thông qua án lệ theo thủ tục rút gọn, đơn giản hóa quy trình rà soát, phát hiện bản án, quyết định là nguồn án lệ, nhằm hướng tới mục tiêu ban hành được nhiều án lệ có chất lượng hơn nữa, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn xét xử.
Ngay sau khi các án lệ được công bố, các Tòa án đã chủ động nghiên cứu để áp dụng khi giải quyết các vụ việc tương tự, bảo đảm những vụ việc có tình tiết, sự kiện pháp lý tương tự nhau phải được giải quyết như nhau; qua đó bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử tại các Tòa án. Theo số liệu thống kê đến ngày 12/4/2021, đã có 1.021 bản án, quyết định của các Tòa án đã viện dẫn, áp dụng án lệ.

Đ/c Ngô Văn Nhạc, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học trình bày Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển án lệ giai đoạn 2016-2021 của Tòa án nhân dân tối cao
Trình bày tham luận tại Hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học đã thảo luận, đưa ra những góc nhìn mới về công tác xây dựng án lệ trong thời đại chuyển đổi số, hay nhìn từ góc độ của Luật sư; đại diện KOICA chia sẻ về hoạt động phát triển án lệ tại Hàn Quốc và kinh nghiệm cho Việt Nam...

PGS.TS Phạm Duy Nghĩa, Giám đốc Chương trình Thạc sỹ Chính sách công, Trường Chính sách công và Quản lý Fullbright trình bày Bài viết về xây dựng án lệ trong thời đại chuyển đổi số

TS.LS Phan Trung Hoài, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư VN trình bày Bài viết “Phát triển và áp dụng án lệ tại Việt Nam, nhìn từ góc độ của Luật sư - Một số đề xuất, kiến nghị”.

Thẩm phán Kim Tae Joon, Giám đốc Dự án Koica (Hàn Quốc) về tăng cường tính minh bạch và nâng cao chất lượng xét xử tại Tòa án Việt Nam trình bày Bài viết “Phát triển án lệ tại Hàn Quốc - Một số kinh nghiệm cho Việt Nam”
Các tham luận đồng thời cũng đã đưa ra được những giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đó để trong giai đoạn tới có nhiều án lệ được thông qua hơn nữa, nâng cao chất lượng các án lệ được ban hành. Hội thảo đã khép lại thành công tốt đẹp với nhiều ý kiến đóng góp xác đáng.
Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học TANDTC